Đáp án đề 7 – Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng Việt 5

Đáp án đề 7 – Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng Việt 5

Hướng dẫn

Đáp án học sinh giỏi Tiếng Việt Tả con đường

1. a) Tìm từ trái nghĩa. VD:

nhỏ bé / to lớn ; sáng sủa Ị tối tăm ; vui vẻ / buồn bã ; cao thượng / thấp hèn ; cẩn thận / cẩu thả ; đoàn kết / chia rẽ.

b) Đặt câu. VD:

– Đoàn kết là sổhg, chia rẽ là chết.

– Cô bé đang vui vẻ bỗng trở nên buồn bã.

2. Các từ trái nghĩa với từ in đậm:

– hoa tươi / héo

– rau tươi / úa

– cá tươi / ươn

– trứng tươi / ung

– cau tươi / khô

– củi tươi / khô

– nét mặt tươi / ỉu xìu

– màu sắc tươi / xỉn

3.Tham khảo:

Hạt gạo của làng quê ta đã từng phải trải qua biết bao khó khăn thử thách to lớn của thiên nhiên: nào là bão tháng bảy (thường là bão to), nào là mưa tháng ba (thường là mưa lớn). Hạt gạo còn được làm ra từ những giọt mồ hôi của ngưòi mẹ hiền trên cánh đồng nắng lửa: “Giọt mồ hôi sa / Những trưa tháng sáu / Nước như ai nấu / Chết cả cá cờ / Cua ngoi lên bờ / Mẹ em xuống cấy…”. Hình ảnh đối lập ở hai dòng thơ cuối (”Cua ngoi lên bờ / Mẹ em xuống cấy”) gợi cho ta nghĩ đến sự vất vả, gian truân của người mẹ khó có gì so sánh nổi. Càng cảm nhận sâu sắc được nỗi vất vả của người mẹ để làm ra hạt gạo, ta càng thêm yêu thương mẹ biết bao nhiêu!

4.

1. Xác định yêu cầu: Tả con đường (hoặc một đoạn đường) quen thuộc nơi em ở (hoặc con đường ở nơi khác mà em yêu thích vì một lí do nào đó, VD: có nhiều cây xanh, hoặc trồng toàn một loài cây em thích, có kỉ niệm đáng nhớ,…)

2. Tìm ý, lập dàn bài:

a) Mờ bài (giới thiệu con đưòng sẽ tả)

– Con đường (hoặc đoạn đường) ở thành phố hay nông thôn, miền núi,…? Con đường (đoạn đường) ấy quen thuộc với em từ bao giờ?

– Hoặc: Lí do vì sao em yêu thích, gắn bó, muốn tả lại con đường đó?

b) Thân bài (tả từng phần)

– Đặc điểm nổi bật của con dường (đoạn đường): Đường dài hay ngắn, lớn hay nhỏ, thẳng tắp hay quanh co, uốn khúc,…? Đường đất hay đường rải đá, đổ bê tông, lát gạch hay láng nhựa? Mặt đường bằng phẳng hay gập ghềnh, lồi lõm, mấp mô,…?

– Cảnh vật hai bên đường (hoặc hai bên vỉa hè đường phố): Nhà cửa (cơ quan, cửa hàng, nhà máy,…), cây cối hay sông máng, kênh rạch, cánh đồng, vườn tược,… có gì nổi bật đáng chú ý (hoặc yêu thích đối với em)?

– Cảnh trên đường: Có điểm gì nổi bật (người, xe cộ vắng vẻ hay qua lại tấp nập,…) vào lúc sáng (hoặc trưa, chiều, tối)?

Chú ý: Cần tập trung tả cảnh vật, không thiên về tả người và hoạt động.

c) Kết bài (nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ)

– Em có những suy nghĩ gì về con đường quen thuộc (hoặc đoạn đường em thích)?

– Hoặc: Thái độ, tình cảm của em đối với con đường đó ra sao?

3. Tham khảo (một số đoạn văn tả con đường):

* Con đường quen thuộc ở làng quê

Con đường làng em có cây đa già sừng sững trên bờ đê như một người lính gác. Bắt đầu từ đó, đường đổ dốc xuống, chạy qua giữa làng làm ranh giới cho hai xóm. Mặt đường vào làng không rộng lắm, chỉ vừa một xe trâu đi. Những phiến đá to gần bằng bàn nước xếp hàng tư lát dọc mặt đường cho đến hết làng. Mặt đá trơn mòn dưới nắng mưa, nổi vân màu chì ngang dọc, nhiều chỗ lõm xuống như lòng mâm. Hai bên đường, nhà cửa san sát. Cứ nhìn những phiến đá ven đường là biết ngay cổng từng nhà. Phiến đá to nhất, nhẵn bóng, vẽ đủ bá bốn “bàn cờ tướng” đúng là cổng nhà cậu Toàn. Phiến đá màu trắng ngà, nổi vân như đầu con rồng chính là nhà thầy Hoán dạy em năm ngoái. Còn kia là phiến đá vuông màu xanh ghi quen thuộc, đó chính là lối đi vào nhà em.

Vui nhất là những lúc chiều tà, trâu bò thả cỏ ở ven đê đi về làng, những chiếc móng gõ côm cốp trên mặt đường. Xe trâu, xe cải tiến lóc cóc lăn bánh, xe đạp thồ xuống dốc nhảy tưng tưng qua các phiến đá mấp mô trên mặt đường. Những tối sáng trăng, mặt đường như chiếc khăn sọc trắng vắt qua vai làng em. Dưới ánh trăng, chúng em vui đùa, chạy nhảy trên con đường quen thuộc ấy.

(Theo Hoàng Lan)

* Đoạn đường quen thuộc ở thành phố

Ánh nắng xuyên qua các kẽ lá, chiếu xuống mặt đường thành những đốm sáng lung linh. Hai hàng long não xanh um vẫy những chùm lá tươi non như những bàn tay trẻ em chào đón khách qua đường. Trên cành cây, các chú chim say sưa dạo khúc nhạc buổi sáng thật tuyệt vời. Tôi tung tăng cắp sách tới trường, lòng nhẹ nhàng, thanh thản. Đoạn đường đầy ắp tiếng cười nói của các bạn học sinh. Những chiếc khăn quàng đỏ thắm bay bay trong gió tô điểm cho chiếc áo của đường phố thêm màu rực rỡ. Ô tô, xe máy chạy xuôi ngược trên đường cuốn theo những làn bụi trắng. Làn gió nhẹ nhàng đưa hương thơm của hoa lá thoang thoảng bay đâu đây. Những ngôi nhà, cửa hàng, cửa hiệu ven đường đã thức dậy để bắt đầu một ngày lao động mới…

(Theo Hoàng Dạ Thi)

Xem thêm Đề 7 – Đề bài luyện tập – Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng Việt 5

Theo Kenhvanmau.edu.vn