Hãy tưởng tượng mình là Đăm Săm để kể lại trận đánh Mtao Mxây

Hãy tưởng tượng mình là Đăm Săm để kể lại trận đánh Mtao Mxây

Bài làm

“Nam nhi chí tại bốn phương

Đầu đội trời

Chân đạp đất

Anh dũng với thiên hạ.”

   Ấy là chí khí nam nhi từ bao đời, huống gì ta-chàng Đăm Săm  người được xem là tù trưởng anh hùng tạo nên những  kì tích lớn lao trong lao động, cũng như những chiến công khiên ai ai cũng ngưỡng mộ . Thì làm sao chịu được nỗi nhục cướp vợ. Tên tù trưởng Mtao Mxây có tiếng giàu khắp vùng cao nguyên hùng vĩ, hắn cậy thế mạnh cho đầy tớ đến cướp vợ ta là Hơ Nhị. Và vì lẽ đó mà có cuộc thách đấu giành lại vợ giữa ta và hắn. Cuộc chiến cần thiết để giành lại nàng Hơ Nhị và lấy lại danh dự của Đăm Săm ta – một đấng nam nhi.

   Sáng hôm ấy như bao buổi sáng khá, ta kêu gọi buôn làng mau mau đi làm rẫy, chúng ta đi kín một khu rừng, chặt cây đốt rẫy trên một khoảng rộng bằng bảy hòn núi. Ta và đầy tớ đào đất cuốc cỏ rồi lại đuổi thú, đánh cá. Trong khi đang làm hăng say làm việc quên ngyà đêm thì  biết đâu được trong lúc vắng nhà ấy, tên Mtao Mxây sai đầy tớ đến để cướp đi nàng Hơ Nhị. Sau khi về nhà không thấy vợ đâu nhà cửa lại tan hoang, của cải bị vơ vét cho bằng sạch hỏi mới biết thì ra tên tù trưởng giàu có kia cướp đi tất cả. Ta vô cùng tức giận và buồn tủi. Nhớ vợ và căm giận tên Mtao Mxây, ta kêu gọi dân làng cùng đi đánh tên đó và giành lai vợ.

Không lâu sau đó, ta đã tới nhà Mtao Mxây. Khung cảnh trước mắt quả thật đẹp, một ngôi nhà có đầu sàn hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đẽo hình chim ngói. Cầu thang  rộng với một  lá chiếu, người người lên xuống khiêng một ché đuê vẫn không sợ chật. Đứng dưới nhà khí thế ta hừng hực. Ta kêu lớn:

• Ơ diêng ơ diêng, xuống đây! Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy!

Có lẽ hắn ta biết rõ ta tới đây để đòi  vợ nên không chỉ không xuống mà còn mỉa mai ta:

• Ta không xuống đâu, diêng ơi. Tay ta đang còn bận ôm vợ hai của chúng ta ở trên nhà này cơ mà!

Khiêu kích ta đấy ư? Đã thế ta phải làm cho hắn xuống cho bằng được.

• Xuống, diêng! Xuống, diêng ! Ngươi không xuống ư? Ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi, ta sẽ lấy cái cầu thang của nhà ngươi ta chẻ ra kéo lửa, ta hun cái nhà của ngươi cho mà xem!

Nghe lời hăm dọa của ta có vẻ hắn rất sợ. Hắn ta đứng dậy vội vã đi xuống . Phải chăng hắn ta đang sợ ta phá đi cái gia tài giàu có mà không biết bằng cách nào hắn gây nên?? Tên Mtao Mxây vừa đi vừa nhìn, những bước đi nhìn ngó trước sau. Ta đang không hiểu sao hắn đi như thế thì hắn cất tiếng:

• Ngươi không được đâm ta khi ta đang đi xuống đó nghe!
• Ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi xuống lắm!

Câu nói của hắn suýt nữa khiến ta bật cười, đây là nhà hắn cơ mà, hắn cũng có đầy tớ cơ mà, sao lại sợ ta chứ? Mà tính ta xưa nay chưa làm gì lém lút, ta không như hắn tranh lúc ta không có nhà mà làm việc của một kẻ tiểu nhân. Ta cười khẩy mà đáp lại hắn :

• Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem đến con lợn nái của nhà ngươi dưới đất ta cũng không thèm đâm nữa là.
• Ngươi xem, đến con trâu của nhà ngươi trong chuồng , ta cũng không thèm đâm nữa là!

Nghe thế Mtao Mxây có vẻ yên tâm hơn, hắn đi ra . Nhìn điệu bộ của tên tù trưởng kia ta khá yên tâm.Bây lâu nay ta nghe về hắn là tên tù trưởng ức hiếp kẻ yếu, tham lam và tàn nhẫn. Ta cứ ngỡ hắn ta đáng sợ lắm nhưng nhìn quả không có vẻ là kẻ giỏi ra trận, chiến đấu. Hắn ta có cây khiên tròn như đầu cú, gươm ónh ánh như cái cầu vòng. Trông hắn cỏ vẻ ranh ma nhưng dáng đi lại tần ngần, do dự. Điều ta ấn tượng nhất có lẽ là bộ áo giáp trông rất oách của Mtao Mxây. Hắn ta đóng một cái khố sọc gấp bỏ múi, mặt một áo dày nút. Bằng tinh thần thượng võ của mình ta dường hắn trước:

• Ngươi múa trước đi, ơ diêng!

Nhưng không biết hắn nghĩ sao mà từ chối. Bảo lại với ta:

• Ngươi mới là người múa trước, ơ diêng! Ta như gà làng mới mọc cựa Kli-ê, như gà rừng mới mọc cựa ê-chăm, chưa ai giẫm phải mà đã gãy mất cánh.

Thì ra hắn đang khoe về sức khỏe và khả năng của hắn. Hắn khoe hắn như gà trống mới mọc cựa tức có vũ khí lợi hại khi chọi nhau với đối thủ. Hắn khoe hắn chưa cần phải làm gì, không cần vung kiếm cũng làm ta bị thương. Vẫn giữ vẻ lịch sự đó, ta nhắc lại:

• Ngươi cứ múa đi, ơ diêng!

Thế là Mtao Mxây rung khiên múa. Ơ kìa! Hắn đang làm cái gì thế kia? Khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô. Tên này không chỉ có cây khiên tròn đến lạ mà cách hắn ta múa còn lạ hơn. Hắn múa một mình có vẻ rất chăm chú nhưng lại không có một tí lực nào, cả lá cây cũng chẳng  rung nữa là. Ta vẫn đứng đó không nhúc nhích. Trước lời khoác lác của hắn ta, ta cứ ngỡ hắn có tài năng gì lắm. Giờ chỉ biết lắc đầu. Nhìn những động tác khôi hài của hắn, ta cười khẩy:

• Người múa một mình, múa kêu lạch xạch như quả mướp khô. Miếng múa ấy ngươi học ai vậy? Ngươi múa chơi đấy phải không, diêng?

Hắn đáp tôi:

• Ta học ai à? Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần rồng, ta học thần rồng.

Hắn tưởng ta đang khen hắn chăng?

• Thế ư? Ta đâu có cậu mà học cậu, đâu có bác mà học bác! Chỉ có hai ta đây, người múa đi xem nào!

Mtao Mxây vẫn khoác lác:

• Thế ngươi không biết ta đây là một tưởng đã quen đi đánh thiên hạ, bắt tù binh, đã quen đi xéo nát đất đai của thiên hạ hay sao?

Nhìn vẻ mặt buồn cười đang buông lời khoác lác của hắn, ta lại càng muốn vung khiên cho hắn biết múa khiên là như thế nào.

• Vậy ngươi hãy xem ta đây!

Khiên ta không tròn, lại không có bảy sắc, óng ánh như cầu vòng của Mtao Mxây. Nó nặng mà chắc hơn cả. Đăm Săm ta vung khiênn múa. Một lần xốc tới ta vượt một đồi tranh, một lần xốc tới ta lại vượt một đồi lồ ô. Ta chạy vun vút qua phía đông rồi lại chạy vun vút qua phía Tây. Chạy hết bên này rồi qua bên kia. Thấy dáng vẻ mua khiên của ta có lẽ Mtao Mxây cũng có chút lo sợ. Hắn ta bước cao bước thấp chạy hết bãi Tây sang bãi Đông. Rồi vung dao chém phập một cái nhưng chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu. Thấy hắn chém lung tung ta chỉ cười rồi hỏi:

• Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Còn khoeo chân ta, người dành làm gì?

Ta càng nói Mtao Mxây càng cuống, hắn cầu cứu đến nàng Hơ Nhị. Theo truyền thống của người Ê-đê người phụ nữ là một động lực, một sự giúp sức quan trong trong chế độ mẫu hệ. Và tên Mtao Mxây đã muốn nhận được sự chúc phúc của người phụ nữ, của nàng Hơ Nhị. Nhưng xui sao cho hắn miếng trầu mà hắn bảo Hơ Nhị quăng, ta lại đớp được. Nhận được sự cỗ vũ của nàng sức ta tăng lên gấp bội, cơ thể bỗng nhiên đến lạ thường. Ta dường như có đủ mọi sức lực để chiến đấu:

• Bớ diêng, bây giờ người lại chạy, ta đuổi coi!

Thế là ta lại múa. Ta múa trên cao, gió như bão, ta múa dưới thấp gió như lốc. Ta oai hùng và to lớn. Chòi lẫm đổ lăn lóc. Cây cối chết rụi. Ta múa dưới thấp rồi múa cả trên cao. Khiên ta lúc vang tiếng địa khiên đồng, lúc lại vang tiếng đĩa khiên kênh. Rồi ta múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung. Cây giáo thần cả cây giáo dính đầy những oan hồn của ta làm ta một  thời tự hào nhắm thẳng tên Mtao Mxây mà nhắm tới. Nhưng lạ thay trúng nhưng không thủng. Ta đâm vào cũng không thủng. Phải chăng ta đã  quá xem thường đối thủ. Sức ta ngày càng mệt không thể nào tiếp tục đấu tiếp với hắn, ta vừa chạy vừa ngủ thì may thay mộng thấy ông trời. Ta giãi bày:

• Ôi chao, chết mất thôi, ông ơi! Cháu đâm mãi mà không thủng hắn !

Ông trời thấy vậy thươnng tình liền chỉ cho ta:

• Thế ư, cháu? Vậy thì cháu lấy một cái chày mòn ném vào vành tai hắn là được.

Nghe được lời mách bảo ấy, ta bừng tỉnh. Ta nghĩ cả nàng Hơ Nhị và ông trời đều giúp ta thì không có gì ta để thua một kẻ đến khiên cũng múa không ra trò. Tôi tỉnh lại chộp ngay một cái chày mòn, ném trúng vành tai kẻ địch. Cái giáp của Mtao Mxây tức thì rơi loảng xoảng. Trông hắn lúc này tai mặt đỏ tía, hắn lộ ra vẻ lúng túng, hèn nhát. Mtao Mxây tháo chạy. Hăn tránh quanh chuồng lợn, ta phá chuồng lợn. Hắn tránh quanh chuồng trâu, ta phá chuồng trâu. Không còn đủ sức cuối cùng hắn ngã quay ra đất. Không còn cơ hội chiến thắng mới quay sang cầu xin ta:

• Ơ diêng, ơ diêng, để ta làm lễ cầu phúc cho diêng một con trâu! Ta cho thêm diêng một con voi.

Trông hắn lúc này thật tội nghiệp biết bao, điệu bộ khoe khoang, khoác lác lúc đầu đã biến mất. Tôi suýt đã mềm lòng nhưng nhìn lại những gì hăn ta đã làm. Hắn đã cướp đi đất đai của bao nhiêu người, đã sống trên sức lao động của bao nhiêu người, đã hưởng sung sướng trên da thịt, xương  máu của những người dân hiền lành. Thì ta không chịu được. Lúc hắn cướp nàng Hơ Nhị của ta hắn có nghĩ cho ta chăng. Tôi đáp lại hắn một cách mỉa mai:

• Sao người còn cúng trâu cầu phúc cho ta? Chẳng phải vợ ta người đã cướp, đùi ta ngươi đã đâm rồi sao?

Nói rồi ta đâm phập một cái, cắt đầu Mtao Mxây đem bêu rếu ngoài đường.  Đó là kết cục cho những kẻ tham lam, muốn ăn mà không muốn làm, độc ác tàn nhẫn bốc lột kẻ yếu. Có phải  chính ông trời cũng muốn ta trừng trị hắn nên mới chỉ cho ta cách hệ bạ tê Mtao Mxây này?

Giết chết Mtao Mxây, ta giành lại được vợ của mình. Và tất cả đám tôi tớ của Mtao Mxây đều đi theo ta. Đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân ùn ùn như kiến. Bà con xem thế là ta lại càng thêm giàu có. Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước. Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng.

Khi trở về đến làng Đăm Săm- ta mở tiệc lớn để ăn mừng chiến thắng cùng với dân làng và tôi tớ của ta. Thê là bà con xem nhà ta đông nghịch khách, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài. Còn ta, ta nằm trên võng , tóc xả trên sàn, hứng tóc ta ở dưới đất là một cái nong hoa. Ta mở tiệc ăn uống nào thịt lợn, thịt trâu ăn không ngớt, thịt lợn ăn đến cháy đen hết ống le, thịt dê ăn hết cháy đen hết ống lồ ô, máu bò máu trâu đọng đen khắp sàn hiên, dây cồng dây chiêng giăng như mạng nhện, chỉ vàng chỉ đỏ như hoa dam diết. Cảnh đó, đời ông bác ông cậu xưa kia làm gì có! Tiệc tùng linh đình ăn uống đông vui kéo dài suốt cả mùa khô. Rồi cũng tàn, rượu đã nhạt, ché đã phai, ai ở đâu về đấy, khách lần lượt ra về.

Ở đời là vậy, người tài thì gặp nhiều thành công, người hiền thì gặp nhiều quả ngọt. Như  Đăm Săm ta một đời thanh bạch chăm chỉ làm lụng, luyện công cuối cùng cũng đạt được hạnh phúc mà đời đời người người phải trầm trồ, ngưỡng mộ. Sau chiến thắng Mtao Mxây ta càng tự nhủ với lòng không phải vì mình tài năng, tiếng tăm lẫy lừng mà đi làm việc chèn ép, ngông cuồng tự đại. Mà từ đó ta phải càng sống tốt hơn, luôn cố gắng để không phu lòng tin của ông trời với ta.