Hướng dẫn soạn văn Chữ người tử tù – Chương trình Ngữ văn lớp 11


Hướng dẫn soạn văn Chữ người tử tù – Chương trình Ngữ văn lớp 11

Hướng dẫn

Hướng dẫn soạn văn Chữ người tử tù sẽ cung cấp hệ thống lời giải chi tiết, đầy đủ nhất cho bài học Chữ người tử tù. Để có thêm những định hướng bài học đúng đắn nhất, các bạn hãy cùng tham khảo nhé!

I. Hướng dẫn tìm hiểu

Câu 1. Tình huống truyện của tác phẩm Chữ người tử tù là gì? Tác dụng của tình huống này đối với việc thể hiện tính cách nhân vật và kịch tính của truyện?

Trả lời

– Tình huống truyện của tác phẩm Chữ người tử tù: cuộc gặp gỡ đầy ngang trái và éo le giữa Huấn Cao và viên quản ngục:

+ Trên bình diện xã hội: họ là những người đối lập nhau: một người là kẻ duy trì trật tự, một người muốn chống lại và lật đổ trật tự đó.

+ Trên bình diện nghệ thuật: một người là kẻ biệt nhỡn liên tài, một người là người có tài hoa nghệ sĩ.

– Tác dụng của tình huống này đối với việc thể hiện tính cách nhân vật và kịch tính của truyện: tạo nên mối quan hệ éo le, đầy trớ trêu giữa những tâm hồn tri âm, tri kỉ, làm nổi bật trọn vẹn, tự nhiên vẻ đẹp của hình tượng nhân vật Huấn Cao và làm sáng tỏ tấm lòng biệt đãi người tài của viên quản ngục.

Bài liên quan đến tác phẩm Chữ người tử tù:

>>Giới thiệu về tác giả Nguyễn Tuân- người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp

>>Hướng dẫn soạn văn Chữ người tử tù của tác giả Nguyễn Tuân – Chương trình Ngữ văn lớp 11

>>Phân tích tác phẩm Chữ người tử tù của tác giả Nguyễn Tuân- Văn mẫu tuyển chọn lớp 11

>>Giới thiệu về tác phẩm Chữ người tử tù của tác giả Nguyễn Tuân

Xem thêm:  Hướng dẫn soạn văn Lượm – Chương trình Ngữ văn lớp 9

Câu 2. Phân tích vẻ đẹp độc đáo của hình tượng Huấn Cao. Qua nhân vật Huấn Cao, anh (chị) có nhận xét gì về quan niệm của Nguyễn Tuân về cái đẹp

Trả lời

Huấn Cao là một hình tượng nghệ thuật độc đáo:

– Huấn Cao là một người tài hoa nghệ sĩ với tài viết chữ rất đẹp, chữ ông được truyền tụng “chữ đẹp và vuông lắm”, khiến nhiều người mơ ước có được chữ viết của ông treo trong nhà của mình, trong đó có viên quản ngục.

– Huấn Cao là một con người dũng cảm, có chí khí và lí tưởng phi thường, là một anh hùng đầu đội trời chân đạp đất. Dù ở trong hoàn cảnh ngục tù nhưng ông vẫn giữ được phong thái ung dung tự tại và không hề sợ hãi trước cái chết. Khi chưa hiểu ra tấm lòng biệt nhỡn liên tài của quản ngục, sự ngang tàng của ông còn được thể hiện qua thái độ không quỵ lụy trước cường quyền và hơn nữa lại còn rất miệt thị viên quản ngục.

– Ông còn là một người có tấm lòng cao đẹp, không chịu khuất phục trước cái xấu cái ác. Khi nhận ra tấm lòng cao đẹp của viên quản ngục, ông đã trân trọng một nhân cách đẹp (viên quản ngục), một người nghệ sĩ có cái sở nguyện trong sáng. Ông sẵn sàng cho chữ, sẵn sàng chia sẻ những lời gan ruột chân thành với viên quản ngục trước khi vào kinh thành thụ án: “Ở đây lẫn lộn. Ta khuyên thầy quản nên thay chốn đi… ở đây thiên lương khó giữ cho lành vững và rồi cũng đến nhem nhuốc mất cái đời lương thiện đó”.

Câu 3. Nhân vật quản ngục có phẩm chất gì khiến Huấn Cao cảm kích coi là “một tấm lòng trong thiên hạ”, và tác giả coi đó là “một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”.

Trả lời:

Huấn Cao cảm kích coi viên quản ngục là “một tấm lòng trong thiên hạ”, và tác giả coi đó là “một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”:

– Làm nghề trông coi ngục, nhưng viên quản ngục lại có một tâm hồn nghệ sĩ cùng thú chơi chữ thanh cao, tao nhã.

– Mặc dù biết Huấn Cao là tử tù, và bản thân đang ở vị thế xã hội cao hơn nhưng viên quản ngục vẫn một lòng đối đãi, kính trọng Huấn Cao, cho thấy ông là người coi trọng những giá trị văn hóa cùng tấm lòng biệt nhỡn liên tài.

– Tuy ông không phải là một người nghệ sĩ nhưng vẫn hết lòng trân trọng, nâng niu cái đẹp.

– Dù sống ở chốn ngục tù tăm tối nhưng ông vẫn giữ được nhân cách cao đẹp – một tấm lòng trong thiên hạ, xứng đáng trở thành bạn tri kỉ của Huấn Cao.

Câu 4. Phân tích đoạn văn tả cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục trong nhà lao. Vì sao tác giả lại coi đây là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”?

Trả lời

Cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục trong nhà lao:

– Về không gian: cảnh cho chữ diễn ra trong chốn ngục tù tăm tối, bẩn thỉu, đầy rẫy những phân chuột và phân gián, mạng nhện,…

Xem thêm:  Bình giảng đoạn thơ Trao Duyên trong Truyện Kiều

– Về thời gian: giữa đêm khuya và đặc biệt đó là đêm trước khi Huấn Cao đi chịu án tử hình, dành trọn những phút cuối đời để tặng lại cái đẹp cho đời, cho tấm lòng ở đời.

– Về vị thế của các nhân vật:

+ Người tử tù vốn là đối tượng cần được giáo dục, cảm hóa bỗng trở thành người ở vị thế cao hơn, ban phát những lời khuyên chí tình cho quản ngục, bởi lúc này ông là người nghệ sĩ sáng tạo ra cái đẹp- người cho chữ.

+ Viên quản ngục, cai quản tử tù, lại là người xin chữ, tiếp nhận, bái lĩnh những lời khuyên của tử tù.

Tác giả lại coi đây là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có” vì cảnh tượng này khẳng định sự lên ngôi và chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, của cái cao cả, tốt đẹp trước cái thấp hèn.

Câu 5. Anh (chị) có những nhận xét gì về bút pháp xây dựng nhân vật, bút pháp miêu tả cảnh vật, nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ của Nguyễn Tuân trong Chữ người tử tù?

Trả lời:

– Nguyễn Tuân xây dựng nhân vật theo bút pháp lí tưởng hóa cảm cảm hứng lãng mạn.

– Tác giả miêu tả cảnh vật theo bút pháp tương phản, đối lập, làm nổi bật sự đối lập gay gắt giữa cái đẹp và cái xấu, cái thiện và cái ác, tính cách và hoàn cảnh.

– Tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu tính tạo hình, sử dụng nhiều từ hán việt, từ cổ để tạo không khí thời đại và của người vang bóng.

II. Luyện tập

Theo Nhungbaivanhay.vn

Bài viết liên quan