Phân tích bài thơ Thơ duyên của Xuân Diệu

Phân tích bài thơ Thơ duyên của Xuân Diệu

Được mệnh danh là ông hoàng thơ tình với từng câu thơ say đắm, làm rung động lòng người về tình yêu đôi lứa, Xuân Diệu đã đem đến cho người đọc rất nhiều cảm xúc mãnh liệt. Trong đó, “ Thơ Duyên” là bài thơ tràn đầy xúc cảm, rung động trong tình yêu đôi lứa với những vần thơ ngọt ngào lãng mạn.

Chỉ mới nhìn vào nhan đề của tác phẩm, người đọc đã có thể cảm nhận được cái duyên ngầm trong lòng người. Niềm hăng say, vui tươi với những giây phút rung động lãng mạn của chàng thanh niên mới biết yêu là cảm xúc xuyên suốt cả bài thơ. Những câu thơ mở đầu đã cho thấy điều đó:

Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên

Cây me ríu rít cặp chim chuyền

Khung cảnh mở đầu bài thơ thật nên thơ và lãng mạn. Buổi chiều hôm ấy là một buổi “chiều mộng” chứ không phải chỉ là buổi chiều đơn thuần, đó là buổi chiều rất lãng mạn và đậm chất thơ khiến cho con người phải rung động. Buổi chiều mùa thu với cặp chim chuyền cành me, sự hòa quyện giữa thiên nhiên và đất trời thật tuyệt vời với giọng thơ tràn đầy hứng khởi. Câu thơ đầu với hình ảnh “ nhánh duyên” làm cho người ta nghĩ đến một mối nhân duyên nào đó nhưng dường như người ta vẫn còn chút gì e ấp, ngại ngùng chưa dám bày tỏ.

Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá

Thu đến- nơi nơi động tiếng huyền.

Đọc hai câu thơ, ta cảm nhận đất trời như đang tan ra cùng mùa thu, nhẹ nhàng đi vào lòng người. Bầu trời xanh mát như đang “ đổ” xuống vạn vật một sắc xanh dịu mát của ngọc bích. Điều này như báo hiệu một mùa thu ngọt ngào, lãng mạn, vì mùa thu luôn như vậy, luôn có một sức quyến rũ không thể chối từ. Và mùa thu ấy không thể thiếu được chuyện tình yêu trai gái bên nhau:

Con đường nho nhỏ gió xiêu xiêu

Lả lả cành hoang nắng trở chiều

Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn

Lần đầu rung động nỗi thương yêu

Đọc những câu thơ này ta mới chợt nhận ra rằng, thì ra sự vui tươi của đất trời đều có lý do, xuất phát từ sự rung động “ lần đầu” đó. Con đường “ nho nhỏ” xuất hiện trong câu thơ cùng những cành lá đâm ngang điểm xuyết tạo nên một không gian mùa thu tinh tế, nhẹ nhàng, không gian khiến cho người ta ngỡ như lạc vào chốn tiên cảnh. Cảnh vật nơi đây có cảm giác như là cảm xúc của những người mới yêu, một chút gì đó lâng lâng, không còn là thật, nhưng lại là niềm reo vui khẽ khàng trong lòng người. Có thể nói, mùa thu trong thơ Xuân Diệu nhẹ nhàng, đằm thắm như những người con gái mới lớn vậy đó.

Rồi nhân vật chính của câu chuyện tình yêu ấy cũng xuất hiện:

Em bước điềm nhiên không vướng chân

Anh đi lững thững chẳng theo gần

Vô tâm- nhưng giữa bài thơ dịu

Anh với em như một cặp vần

Giữa con đường ấy có một chàng thi sĩ đang đi mà ngỡ như đang lạc vào một chốn nào đó say mê, nhưng lại lưỡng lự không dám lại gần, đành phải giữ một khoảng cách vừa đủ để cảm nhận được tình yêu đang tan ra cùng mùa thu. Có lẽ cả cô gái và chàng trai đều muốn lại gần nhau hơn chút nữa nhưng vẫn còn ngại ngùng. Từng câu thơ nhẹ nhàng, êm ái đi vào lòng người đọc, đem lại cảm giác vui tươi, rung động. Không gian xung quanh cũng rất huyền diệu, làm cho tình yêu trỏe nên lâng lâng:

Ai hay tuy lặng bước thu êm

Tuy chẳng bằng nhân gạ tỏ niềm

Trông thấy chiều hôm ngơ ngác vậy

Lòng anh thôi đã cưới lòng em

Mùa thu là thế, nhẹ nhàng đi vào trái tim, vào cõi lòng của những người đang yêu. Mặc dù chẳng ai nói ra, chẳng ai bày tỏ nhưng lại khiến cho mọi thứ đều lâng lâng. Buổi chiều hôm ấy, tất cả còn đang ngơ ngác nhưng nhà thơ đã khẳng định “ lòng anh thôi đã cưới lòng em”, không phải anh cưới em mà là cưới lòng em, một sự mãnh liệt nhưng cũng rất duyên của Xuân Diệu.

Thơ Duyên là bài thơ như thế, cảnh thu tuyệt đẹp, thơ mộng, tình thu thì trong sáng, nhẹ nhàng đi vào lòng người đọc. Chắc chắn ai đọc Thơ Duyên cũng sẽ cảm thấy yêu đời hơn, yêu những cảm xúc lãng mạn của tình yêu đôi lứa khi thu về.